Kháng sinh điều trị viêm phế quản có phải là lựa chọn hàng đầu?

Viêm phế quản là tình trạng nhiễm trùng đường dẫn khí chính (phế quản) của phổi gây sưng, tấy đỏ và tiết dịch. Vì vậy, nhiễm trùng này luôn luôn cần phải được kiểm soát bằng thuốc kháng sinh? Khi nào nên dùng kháng sinh để điều trị viêm phế quản?Tìm hiểu về việc sử dụng thuốc kháng sinh và các loại thuốc khác để điều trị viêm phế quản trong những thông tin sau đây của BENHTHUONGGAP.INFO.

1. Nguyên nhân của viêm phế quản

Trước khi tìm hiểu cách dùng thuốc kháng sinh chữa viêm phế quản, bạn cần hiểu rõ nguyên nhân. Nó bao gồm:

Nhiễm trùng do virus và vi khuẩn

Viêm phế quản do virus phổ biến hơn nhiễm trùng do vi khuẩn. Đó là loại vi-rút thường gây cảm lạnh và cúm. Những vi-rút cúm này có trong những giọt nhỏ từ mũi và miệng của người bị nhiễm bệnh. Khi một người bị nhiễm bệnh ho hoặc hắt hơi, nó sẽ ở trên tay và bề mặt của họ trong 24 giờ và trở nên truyền nhiễm.

Hút thuốc lá

Ngoài ra, nếu bạn là người hút thuốc thường xuyên hoặc hít phải khói thuốc thụ động, nguy cơ phát triển ung thư của bạn sẽ cao hơn.

Viêm phế quản do nghề nghiệp

Nguy cơ phát triển viêm phế quản mãn tính của bạn tăng lên nếu môi trường làm việc của bạn thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại cho phổi, chẳng hạn như:

• Hạt bụi mịn.
• Sợi vải (đối với hàng dệt may).
• Tính amoniac
• Axit mạnh
• Tẩy trắng như clo.

Nó còn được gọi là viêm phế quản nghề nghiệp và dừng lại khi máy thở không còn được sử dụng.

2. Khi nào cần dùng kháng sinh điều trị viêm phế quản?

Viêm phế quản cấp tính ở người lớn thường khỏi trong vòng vài tuần nếu không được điều trị. Trong thời gian này, bệnh nhân nên uống nước và nghỉ ngơi đầy đủ. Tuy nhiên, bác sĩ có thể kê toa một số loại thuốc để ngăn ngừa các triệu chứng, giảm bớt sự khó chịu hoặc điều trị cơn đau mãn tính.

Viêm phế quản cấp tính thường do nhiễm virus nên bác sĩ thường không điều trị bằng kháng sinh. Thuốc kháng sinh không có hiệu quả chống lại virus, nhưng chúng thường có tác dụng chống lại vi khuẩn.

Nếu bệnh nhân có triệu chứng cao huyết áp, điều trị kháng sinh được chỉ định với nguy cơ nhiễm trùng (đặt nội khí quản, thở máy). Ngoài ra, những điều sau đây được khuyến nghị.

• Trẻ sinh non
• Người già trên 60 tuổi
• Người mắc các bệnh mãn tính về tim mạch (tăng huyết áp, mạch vành,…), hệ hô hấp (lao phổi, hen suyễn, COPD,…), tiểu đường, xơ gan,…
• Những người bị suy giảm miễn dịch, chẳng hạn như những người nhiễm HIV, ung thư, cấy ghép nội tạng, ức chế miễn dịch sau khi điều trị bằng steroid, v.v.

Điều trị kháng sinh sớm cho bệnh viêm phế quản ở những bệnh nhân này có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, suy hô hấp và nhiễm trùng huyết.

3. Lựa chọn kháng sinh điều trị viêm phế quản như thế nào?

Theo hướng dẫn điều trị và kiểm soát viêm phế quản cấp của Bộ Y tế, việc lựa chọn kháng sinh cần tính đến đặc điểm của vi khuẩn và tình trạng kháng kháng sinh tại địa phương. Thuốc kháng sinh có thể được sử dụng theo một trong các cách sau:

• Ampicillin hoặc amoxicillin: trẻ em liều 50 – 100mg/kg/24h chia làm 2 lần; người lớn 500mg x 3 lần/ ngày hoặc 1g x 3 lần/ ngày.
• Amoxicillin + acid clavulanic hoặc ampicillin + sulbactam: trẻ em liều 50 – 100mg/kg/24h, chia làm 2 lần; người lớn 2g uống mỗi 12h
• Cefuroxim: trẻ em 50 – 100mg/kg/24h, chia làm 2 lần; người lớn 1.5g/24h
• Nếu bị dị ứng với các kháng sinh nhóm beta-lactam thì đổi sang nhóm macrolide: trẻ em Erythromycin 50mg/kg/ngày x 7 ngày, người lớn 1.5g/ngày; azithromycin trẻ em 10-15 mg/kg x 1 lần/ngày x 3 ngày, người lớn 500mg x 1 lần/ngày; hoặc clarithromycin cho trẻ em 15mg/kg/24h, chia làm 2 lần. Lưu ý: tránh dùng nhóm này với thuốc giãn phế quản nhóm xanthin, thuốc nhóm IMAO.

*** Thận trọng: Không tự ý dùng thuốc kháng sinh khi chưa có sự thăm khám, chỉ định của bác sĩ.

4. Cần lưu ý gì khi dùng thuốc kháng sinh điều trị viêm phế quản?

Người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc kháng sinh chữa viêm phế quản tại nhà khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Do những điều kiện như vậy, thuốc không giúp hết các triệu chứng mà ngược lại còn gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, mẩn ngứa và tiêu chảy.

Nói cách khác, nếu bạn không dùng thuốc kháng sinh vì bệnh của bạn, bạn sẽ dễ dàng không dùng thuốc kháng sinh hơn, điều đó có nghĩa là thuốc kháng sinh sẽ không có tác dụng.
Mặt khác, nếu bạn không tuân thủ việc dùng kháng sinh điều trị viêm phế quản cấp theo khuyến cáo của bác sĩ sẽ dễ xảy ra tình trạng kháng kháng sinh, đồng nghĩa với việc kháng sinh sẽ không giúp ích gì cho việc điều trị của bạn.

5. Các thuốc làm giảm triệu chứng viêm phế quản khác

Thuốc kháng sinh không cần thiết cho viêm phế quản cấp tính. Thay vào đó, những triệu chứng như ho, khó thở, thở gấp, đau… khó chịu sẽ nhanh chóng biến mất với bài thuốc sau.

Thuốc giảm ho, long đờm

• Ho khan: Terpin codein 15-30 mg/24 giờ hoặc dextromethorphan 10-20 mg/24 giờ cho người lớn.
• Ho có đờm: Dùng thuốc ho long đờm có chứa acetylcystein 200 mg x 3 gói/24 giờ.

Lưu ý: Không cho trẻ dưới 6 tuổi uống thuốc ho nếu không có đơn. Trẻ em từ 6-12 tuổi chỉ nên dùng thuốc ho theo chỉ định của bác sĩ. Đối với trẻ em, cha mẹ có thể thử pha nước chanh trộn với mật ong để giảm ho và viêm họng. Lưu ý: Không dùng mật ong cho trẻ em dưới 1 tuổi.

Thuốc giảm đau, hạ sốt

Paracetamol và ibuprofen, aspirin có thể được dùng để làm giảm đau nhức toàn thân và sốt cho người bệnh. Lưu ý rằng những người mắc bệnh hen suyễn không nên sử dụng ibuprofen. Không nên dùng Aspirin để giảm đau hoặc hạ sốt cho trẻ em vì nó có thể gây ảnh hưởng xấu đến gan và não, cũng như hội chứng Reye ở trẻ em.

Các nhóm thuốc bổ sung trong điều trị viêm phế quản

Nếu co thắt phế quản gây khó thở hoặc thở gấp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giãn phế quản ở dạng ống hít hoặc viên nén. Ví dụ: salbutamol khí dung 5 mg 2-4 viên/24 giờ hoặc salbutamol salbutamol 5 mg 2-4 viên/24 giờ.

Ngoài ra, bác sĩ có thể kê toa thuốc kháng viêm steroid để làm thông thoáng đường thở. Tuy nhiên, thuốc này chỉ nên được sử dụng nếu bệnh nhân nghi ngờ bị hen suyễn hoặc suy hô hấp.

Bài viết Kháng sinh điều trị viêm phế quản có phải là lựa chọn hàng đầu? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày BENHTHUONGGAP.INFO.

from BENHTHUONGGAP.INFO https://benhthuonggap.info/khang-sinh-dieu-tri-viem-phe-quan-co-phai-la-lua-chon-hang-dau/