Cúm A (H1N1)

Vào mùa xuân năm 2009, một chủng vi-rút cúm đã được phát hiện gây ra đại dịch cúm nghiêm trọng, cúm A H1N1. Vi-rút H1N1 chứa một sự kết hợp độc đáo của các gen gây bệnh cúm chưa từng thấy trước đây ở động vật hoặc con người. Để tìm hiểu thêm về Cúm A, hãy cùng BENHTHUONGGAP.INFO  đọc bài viết sau.

Tìm hiểu chung

Cúm A H1N1 là cúm gì?

Nhiều người không hiểu cúm A là gì hay cúm A H1N1 là gì? Cúm H1N1, thường được gọi là cúm lợn, là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do chủng vi-rút H1N1 gây ra. H1N1 là gì? H1N1 là một loại vi-rút cúm A, là một trong một số loại vi-rút cúm có thể gây ra bệnh cúm theo mùa.

Cúm A H1N1 từng gây ra đại dịch lớn trên thế giới (trong đó có Việt Nam) và đôi khi được gọi là “cúm lợn” vì ban đầu các nhà khoa học cho rằng chủng vi rút này có nguồn gốc từ lợn. Tuy nhiên, chủng vi-rút này thực chất là hỗn hợp của một số loại vi-rút từ lợn, chim và người gây bệnh cho người.

Do nó lây lan nhanh và gây nhiễm trùng đường hô hấp cho nhiều người trên thế giới nên vào khoảng năm 2009, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố cúm A H1N1 là đại dịch. Vào tháng 8 năm 2010, Tổ chức Y tế Thế giới đã tuyên bố đây là một bệnh dịch.

Hiện nay, bệnh Cúm A H1N1 vẫn rất dễ lây lan từ người sang người như các bệnh cúm mùa thông thường khác nhưng đã được kiểm soát và phòng ngừa bằng vắc xin cúm mùa.

Triệu chứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cúm A H1N1 là gì?

Dấu hiệu cúm A cũng giống như các chủng cúm khác, bao gồm:

• Sốt đột ngột, thường là trên 38 độ hoặc cao hơn
• Ho (thường ho khan)
• Ớn lạnh
• Viêm họng
• Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
• Chảy nước, mắt đỏ
• Nhức mỏi cơ thể
• Đau đầu
• Mệt mỏi
• Tiêu chảy
• Buồn nôn và ói mửa

Các triệu chứng cúm A hiện đang phát triển trong vòng ba ngày sau khi tiếp xúc với vi-rút. Hầu hết mọi người có các triệu chứng nhẹ và hồi phục hoàn toàn mà không cần điều trị.

Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các triệu chứng của mình, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn khỏe mạnh và chỉ có các triệu chứng giống cúm như sốt, ho và đau nhức cơ thể, bạn thường không cần đi khám bác sĩ. Tuy nhiên, hãy gọi cho bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng cúm và đang mang thai hoặc mắc bệnh mãn tính như hen suyễn, khí thũng, tiểu đường hoặc bệnh tim, vì bạn có nguy cơ bị biến chứng cao hơn.

Nếu bạn gặp các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng của bệnh cúm, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Đối với người lớn, các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng có thể bao gồm:

• Khó thở hoặc thở gấp
• Tức ngực
• Chóng mặt liên tục
• Co giật
• Yếu nghiêm trọng hoặc đau cơ

Các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng ở trẻ em có thể bao gồm:

• Khó thở
• Môi xanh
• Tức ngực
• Mất nước
• Đau cơ nghiêm trọng
• Co giật.

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây ra bệnh cúm A H1N1 là gì?

Nếu bạn nhiễm vi-rút cúm H1N1 từ người mang vi-rút đó, bạn sẽ bị bệnh. Con đường lây nhiễm tương tự như bệnh cúm thông thường, qua các giọt hô hấp phát tán trong không khí khi người bệnh ho, hắt hơi, cười hoặc nói chuyện.

Bạn cũng có thể nhiễm vi-rút khi chạm tay, chạm vào các bề mặt bị ô nhiễm và sau đó chạm vào mắt, mũi và miệng. Dùng chung đồ dùng cá nhân như ly uống nước, khăn tắm, bàn chải đánh răng… với người bệnh cũng có thể làm lây lan vi rút.

Tuy nhiên, ăn thịt lợn sẽ không khiến bạn nhiễm vi-rút H1N1.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ gặp biến chứng cúm A H1N1?

Một số người có nguy cơ bị biến chứng nghiêm trọng do cúm, bao gồm:

• Phụ nữ đang mang thai hoặc trong vòng hai tuần sau khi sinh, phụ nữ bị sẩy thai.
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi.
• Những người dưới 19 tuổi và được điều trị bằng liệu pháp aspirin dài hạn. Sử dụng aspirin trong khi bị bệnh do vi-rút làm tăng nguy cơ mắc hội chứng Reye, một tình trạng hiếm gặp nhưng có khả năng đe dọa tính mạng ở những người này.
• Những người mắc một số bệnh mãn tính (chẳng hạn như hen suyễn hoặc bệnh phổi, bệnh tim, tiểu đường, bệnh thận, bệnh gan nặng hoặc một số bệnh thần kinh).
• Những người béo phì nặng có chỉ số khối cơ thể (BMI) > 40.
• Người bị suy giảm miễn dịch nặng kể cả nhiễm HIV.
• Những người từ 65 tuổi trở lên hiếm khi bị cúm. Nhưng nếu họ làm như vậy, họ có nguy cơ cao bị biến chứng nghiêm trọng.

Biến chứng

Cúm A H1N1 có nguy hiểm không?

Trong một số trường hợp, các triệu chứng có thể nghiêm trọng hơn và bao gồm các biến chứng như:

• Tình trạng bệnh mãn tính trở nên tồi tệ hơn, chẳng hạn như bệnh tim và hen suyễn
• Khó thở
• Viêm phổi
• Các dấu hiệu và triệu chứng thần kinh, từ nhầm lẫn đến co giật
• Suy hô hấp
• Tử vong.

Chẩn đoán và điều trị

Thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của chuyên gia y tế, vì vậy tốt nhất bạn nên tham khảo ý kiến ​​bác sĩ.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh cúm lợn?

Các triệu chứng của cúm theo mùa và cúm H1N1 rất giống nhau, trừ khi bạn bị biến chứng nghiêm trọng. Bác sĩ của bạn chỉ có thể sử dụng các xét nghiệm để xem bạn có bị cúm hay không. Đối với mục đích xét nghiệm, các bác sĩ sẽ lấy một miếng gạc từ mũi hoặc cổ họng và sử dụng các kỹ thuật và xét nghiệm di truyền khác nhau để xác định vi rút. Tuy nhiên, nếu bạn không thuộc nhóm nguy cơ cao được liệt kê ở trên, các bác sĩ thường không khuyến nghị xét nghiệm.

Nếu nhiễm trùng lan rộng, bạn không cần xét nghiệm, chỉ cần điều trị dựa trên các triệu chứng.

Những phương pháp nào dùng để điều trị cúm A H1N1?

Hầu hết mọi người cảm thấy tốt hơn trong 7-10 ngày mà không cần điều trị.

Nếu bạn không thuộc nhóm có nguy cơ cao bị biến chứng do cúm, bạn nên tự điều trị tại nhà và thử một số phương pháp điều trị sau để giảm các triệu chứng:

Uống paracetamol hoặc ibuprofen để hạ sốt và giảm đau cơ. Aspirin không nên dùng cho trẻ em dưới 19 tuổi.
Uống càng nhiều nước càng tốt.
Nếu bạn vẫn cảm thấy mệt mỏi, hãy nghỉ ngơi.
Ngủ càng nhiều càng tốt.

Ngoài ra, cần nghỉ ngơi tại nhà ít nhất 24 giờ sau khi hết sốt, tránh đi làm, đi học, tránh tụ tập đông người để tránh lây nhiễm cho người khác.

Nếu bạn mắc bệnh hô hấp mãn tính, bác sĩ có thể kê toa các loại thuốc khác để làm giảm các triệu chứng của bạn.

Hai loại thuốc kháng vi-rút hiệu quả nhất để điều trị cúm A (H1N1) là oseltamivir và zanamivir.

Thuốc kháng vi-rút đôi khi được kê đơn trong một hoặc hai ngày đầu tiên của các triệu chứng. Chúng có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và nguy cơ biến chứng. Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt bốn loại thuốc sau:

• Oseltamivir
• Zanamivir
• Peramivir
• Baloxavir

Tuy nhiên, vi-rút cúm có thể trở nên đề kháng với các loại thuốc này. Vì vậy, các bác sĩ thường kê các loại thuốc này cho những người có nguy cơ bị tai biến cao để giảm sức đề kháng. Bạn nên dùng thuốc trong vòng 48 giờ đầu tiên kể từ khi có triệu chứng cúm để giảm mức độ nghiêm trọng và biến chứng.

Phòng ngừa

Những biện pháp nào giúp phòng ngừa cúm A H1N1?

Bạn phải tiêm vắc-xin để ngăn ngừa cúm A H1N1. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến nghị trẻ em trên 6 tháng tuổi nên tiêm phòng cúm. Tiêm phòng cúm cũng bảo vệ bạn khỏi hai hoặc ba loại vi-rút khác thường gặp trong mùa cúm.

Ngoài việc tiêm phòng cúm, đây là một số lời khuyên giúp bạn khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc bệnh cúm:

• Rửa tay thường xuyên
• Che mũi và miệng khi ho hoặc hắt hơi
• Lau sạch các bề mặt đồ vật tiếp xúc với nhiều người
• Tránh xa đám đông và người bệnh
• Giữ gìn sức khỏe bằng chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và nghỉ ngơi đầy đủ.

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Bài viết Cúm A (H1N1) đã xuất hiện đầu tiên vào ngày BENHTHUONGGAP.INFO.

from BENHTHUONGGAP.INFO https://benhthuonggap.info/cum-a-h1n1/